فصل دهم: تحریف در مقیاس کلمات
تصحیف مبتنی بر نقطه
درباره نوشتار عربی در سدههای نخست هجری، این نکته
روشن است که نقطه در آغاز،در این خط وجود نداشته و با وجود آغاز کاربرد نقطه از
اواخر سده نخست هجری، تا سده پنجم هجری همچنان استفاده از نقطه در نوشتار محدود
بوده است. اگر حرف عربی را با حذف نقطهها در نظر بگیریم، کلاً 15 حرف پایه وجود
دارد که باید همه نیاز خط عربی را تأمین کند؛ از این میان 6 پایه یگانه و 9 پایه
مشترک هستند و 13 حرف با نقطه ساخته شدهاند، بنابر این مسأله نقطهگذاری به دو
شکل در مواجهه با نسخههای کهن، منجر به تغییر حروف می تواند بشود، بر این اساس
مثال هایی در باب تبادلهای نقطهای در کتاب زده شده است (عروس/عروش – تنعر/تیعر – تختموا/تخیموا و...- دغر/ذعر – رمازه/زماره و...)
تصحیف مبتنی بر پایه حروف
طیف گستردهای از تصحیفات رخ داده در احادیث از حد
جابجایی نقطه فراتر رفته و در آن پایه حروف به سبب شباهت به یکدیگر تبدیل شده اند،